از خرید و فروش ارز چه می دانید؟

از خرید و فروش ارز چه میدانید ؟

اهمیت نقش ارز ، نحوه خرید و فروش ( Foreign Exchange Operations ) و مسائل مربوط به آن برای دست اندر کاران ، علی الخصوص علاقمندان امری ضروری می‌باشد.

واژه ارز بمعنی ارزیدن و در اصطلاح بانکداری بین المل (foreign Currency ) پول خارجی نامیده میشود .بدیهی است اگر تمام کشورهای جهان دارای یک واحد پول رایج بودند ، شاید واژه ای بنام ارز کاربردی نداشت ، لذا با عنایت به دارا بودن تمام کشورهای دنیا به پول واحد خودشان دانستن اطلاعاتی مبتنی بر نحوه مبادلات واحد پول سایر کشورها ضروری بنظر برسد.

منابع ارزی هر کشوری اغلب از طریق صادرات کالا و نیز خدمات به خارج از کشور تحصیل میگردد و سایر منابع تجمیعی آن نیز به ترتیب از :توریست ها و جهانگردان ، بخشی از درآمد کارگران و نمایندگان شرکتهای خارجی ، سفارتخانه ها و کارکنان آنها در داخل کشور ، اخذ مالیات بر درآمد از خارجیان و خدمات ارائه شده از طریق انان ، درآمد ارزی گمرکات کشور و ...حاصل میگردد .

در مقابل مصارف ارزی هر کشور نیز اغلب بابت خرید و ورود کالاهای وارداتی ، ارسال حوالجات ارزی به سایر بانکهای کارگزار خارجی و همچنین هزینه های جهانگردان و بازدید کنندگان از خارج کشور ، بهره و کارمزدهای پرداختی بابت وامها و تسهیلات ماخوذه از خارج ، و... هزینه میگردد. 

نکته مهم /

با توجه به مطالب عنوان شده ، زمانیکه مجموع دریافت و پرداختهای ارزی در یک کشور برابر باشد میگویند در کشور مربوطه توازن پرداختها بر قرار است ، زمانیکه مقدار مطالبات ارزی کشوری بر بدهی های ارزی آن کشور پیشی گرفت ، میگویند موازنه پرداخت های ارزی آن کشور فزونی دارد ، و بر عکس زمانی هم که پرداختهای ارزی یک کشور بیشتر از درامدهای ارزی ان کشور شد میگویند کسری موازنه پرداخت در ان کشور حاکم است .

نکته دوم /

معمولاً بانکهای مرکزی متولی کنترل و توازن پرداخت و دریافتهای ارزی هر کشوری بوده و در واقع ورود و خروج ارزها را در دست کنترل وبررسی دارند .

ارزها از نظر طبقه بندی به دودسته ارزهای قابل تبدیل و غیر قابل تبدیل تقسیم میشوند :

ارزهای قابل تبدیل (‍‍Currencies‌Convertible )

این نوع ارزها که بعضاً به آنها پولهای قوی و یا ( Power Currency ) نیز گفته میشود براحتی در بازارهای مالی و پولی بین المللی معامله و باصطلاح ( Exchange ) میشوند ، شایان ذکر است کلیه مسئولیت های تبدیل پذیری آنها را بانکهای مرکزی ان کشورها بعهده گرفته و تقبل نموده اند .

درحال حاضر مثال بارز دلارآمریکا / یورو پول واحد اروپا میباشد که با عنایت به قابل تبدیل بودن آنها در بازارهای دنیا بانکهای مرکزی آمریکا ( Federal Reserve ) و بانک مرکزی اروپا قابلیت تبدیل پذیری آنها را بدون هیچگونه محدودیتی بعهده گرفته اند .

بدیهی است علاوه بر اسعار یادشده ین ژاپن ، پاوند انگلستان و... از سایر ارزهای مهم و کلیدی بشمار میروند .

نکته قابل توجه /

خاطر نشان میگردد ، ریال ایران حدوداً از اوائل سال 1352 تا اواسط سال 1357 از نوع ارزهای قابل تبدیل بوده که نرخ ریال ایران در بولتن های ارزی - بین المللی درج و خرید و فروش میشد .

ارزهای غیر قابل تبدیل (Inconvertible Currencies )

برعکس توضیحاتی که در ارزهای قابل تبدیل ارائه گردید ، بعضی از کشور ها ی دیگر به تبع عدم توازن مثبت در ترازهای ارزی خود و محدودیت منابع ارزی ترجیحاً مصارف ارزی خودشان را تحت نظارت دقیق قرارداده و همانطوریکه در فصل فوق اشاره گردید بدلیل اینکه منابع ارزی آن کشور بر مصارف ارزیشان برتری ندارد بالاجبار تن به کنترل شدید ورود و خروج ارز داده و بعبارتی کشور را تحت ظوابط خاص و ویژه ای اداره می نمایند .

یادآوری /

حدوداً از 190 کشور عضو سازمان ملل متحد پول ملی / ارز بیش از 175 کشور از نوع پول غیر قابل تبدیل بوده و بعبارتی ارز این کشورها بدلایل ضعف اقتصاد ملی محدودیت ارزی داشته و غیر قابل معامله و مبادله میباشند .

انواع خرید و فروش ارزها:

• اسکناس و نقود بیگانه ( Cash Foreign Exchange ) .
• چکهای مسافرتی ( Travellers chque ) .
• حوالجات ارزی ( Payment orders / Remittances ) .
• چکهای بانکی ( Banker,s Draft ) .
• برات های ارزی ( Drafts ) .
• کارتهای اعتباری ( Credit Cards )
• کارتهای ATM پرداخت ارز ( Bancomat‌ ) و ...

طریقه خرید و یا فروش اسعار خارجی /

معمولاً خرید وفروش ارزها در واحدهای ارزی بانکهای عامل کشور و یا در صرافیهای مجاز ( دارای مجوز خرید فروش ارز صادره از اداره نظارت ارز بانک مرکزی ایران ) انجام میپذیرد فلذا هنگام خرید اسعار خارجی توصیه میشود به مراکز یاد شده مراجعه و از خرید اسعار از طریق افراد ناشناس جداً خودداری نمایند . در صورت لزوم نیز هنگام خرید ابتدا بایستی خریدار مهارت لازم و کافی را در امور شناخت ارزهای مورد نظر دارا باشد زیرا درحال حاضر تشخیض اسکناسهای سالم از جعلی علیرغم کنترل مراتب توسط دستگاههای بسیار پیشرفته بسیار کار مشکلی بوده بنابراین تشخیص صحت و سقم و اصالت اسکناسهای موجود در بازار از عهده هر کسی خارج میباشد .

پس از عنایت بموارد فوق هنگام خرید به این نکات مهم نیز توجه شود :

• اسکناس مورد نظر از نوع اسکناسهای قابل معامله باشد .
• عند اللزوم خرید از بانکهای عامل و یا صرافیهای مجاز انجام پذیرد .
• اسکناس خریداری از از جریان معاملات بانکها خارج نبوده بعبارتی بدلایل قانونی عدم تبدیل / تعویض و... که معمولاً در بین بانکهای داخل و خارج متداول است، خریداری نگردد .
• قبل از خرید هر گونه ارزی ابتدائاً به نرخ خرید و فروش ارزها که هر روز از طریق بانک مرکزی ایران در اختیار سیستم بانکی قرار داده میشود عنایت نموده ، و یا از طریق مطبوعات به نرخهای اعلام شده دسترسی داشته باشد .
• اعلام نرخها نیز معمولاً به دو طریق زیر :
• الف / نرخ رسمی جهت شبکه بانکی کشور
• ب / نرخ برای بازارآزاد

صورت میپذیرد که براحتی کنترل آنها از مبادی ذکر شده امکان پذیر خواهد بود .ضمناً در صورتیکه ارز مورد نظر از بانکهای عامل خریداری گردد کارمزد و هزینه ها بر اساس تعرفه های رسمی بانکها اعمال خواهد شد .